świadczenie rehabilitacyjne

Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych od A do Z

W 2024 roku zostanie uruchomione nowe wsparcie finansowe skierowane do osób z niepełnosprawnościami. Ma ono na celu poprawę sytuacji osób niepełnosprawnych, które często zmagają się z trudnościami z powodu ograniczeń w samodzielnym wykonywaniu wielu czynności. Zasady przyznawania wsparcia będą zależne od spełnienia określonych warunków. Otrzymane nowe świadczenie dla niepełnosprawnych umożliwi osobom uprawnionym dostosowanie pomocy do ich indywidualnych potrzeb.

Jakie warunki trzeba spełnić i jak wnioskować o świadczenie wspierające? O tym m.in. jest poniższy artykuł.

nowe świadczenie dla niepełnosprawnych
Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych [plik banknotów, w tle osoba na wózku inwalidzkim].

Jaki cel spełnić ma nowe świadczenie dla niepełnosprawnych?

Celem tego świadczenia jest zapewnienie wsparcia finansowego dorosłym osobom z niepełnosprawnościami, które potrzebują pomocy w pokryciu kosztów związanych ze specyficznymi wymaganiami ich życia codziennego. Jest to nowa forma pomocy, wprowadzona od 1 stycznia 2024 roku, oferująca wsparcie, którego wcześniej nie udzielano w Polsce.

Świadczenie wspierające dla niepełnosprawnych — warunki

Aby uzyskać świadczenie wspierające, konieczne jest otrzymanie decyzji od Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności, która określa stopień potrzeby wsparcia danej osoby starającej się o to świadczenie. Inaczej mówiąc, aby dostać środki finansowe, konieczne jest ustalenie poziomu potrzeby wsparcia związanej z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych osoby niepełnosprawnej.

Dla kogo jest nowe świadczenie wspierające?

Osoba niepełnosprawna nie będzie uprawniona do otrzymania świadczenia wspierającego w przypadku, gdy:

  1. Osiągnęła wynik poniżej 70 punktów w ocenie potrzeby wsparcia.
  2. Nie dopełniła formalności związanych z wnioskiem o świadczenie bądź wniosek zawierał błędy formalne.
  3. Została zakwaterowana w instytucjach takich jak domy pomocy społecznej, zakłady opiekuńczo-lecznicze, placówki dla osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych lub starszych, a także w zakładach karnych, poprawczych, aresztach śledczych czy schroniskach dla nieletnich.
  4. Ma prawo do otrzymywania za granicą świadczeń podobnych do świadczenia wspierającego, chyba że międzynarodowe umowy zabezpieczenia społecznego stanowią inaczej.
  5. Ma osobę bliską, która za granicą otrzymuje świadczenia na pokrycie kosztów związanych z opieką, o ile międzynarodowe umowy nie stanowią inaczej.

Wysokość nowego świadczenia dla niepełnosprawnych

Wysokość świadczenia wspierającego, które jest wypłacane miesięcznie, zależy od liczby punktów określających poziom potrzeby wsparcia oraz od aktualnej wysokości renty socjalnej. Ustalono sześć progów kwotowych świadczenia, różniących się w zależności od liczby punktów potrzeby wsparcia:

  • Świadczenie wynosi 220% renty socjalnej dla osób z 95 do 100 punktów.
  • Dla osób z 90 do 94 punktów wynosi 180% renty.
  • Osoby z 85 do 89 punktów otrzymują 120% renty.
  • Przy 80 do 84 punktach świadczenie to 80% renty.
  • Dla zakresu 75-79 punktów świadczenie wynosi 60% renty.
  • Natomiast przy 70-74 punktach jest to 40% renty socjalnej.

Osoby, które uzyskały mniej niż 70 punktów, nie kwalifikują się do otrzymania świadczenia. Ponadto wysokość świadczenia wspierającego jest waloryzowana, co oznacza, że wzrasta wraz ze wzrostem renty socjalnej.

Świadczenie wspierające a opiekun

Opiekun osoby z niepełnosprawnością niestety nie ma prawa do świadczenia wspierającego. Jednakże opiekun, który rezygnuje z pracy zarobkowej, aby zapewnić wsparcie osobie z niepełnosprawnością, z którą mieszka i wspólnie prowadzi gospodarstwo domowe, ma opłacone składki emerytalne, rentowe i ubezpieczenie zdrowotne. To uprawnienie przysługuje tylko jednej osobie w gospodarstwie domowym.

Jeśli osoba niepełnosprawna zdecyduje, iż nie chce pobierać świadczenia wspierającego to, o ile wcześniej i jej opiekun pobierał świadczenie pielęgnacyjne nadal ma do niego prawo.

świadczenie pielęgnacyjne
Świadczenie pielęgnacyjne czy świadczenie wspierające? [plik banknotów w dłoniach].

Kto wypłaca nowe świadczenie dla niepełnosprawnych?

Świadczenie wspierające jest realizowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Decyzja o wypłacie tego świadczenia następuje po przeprowadzeniu przez ZUS odpowiedniego postępowania dotyczącego przyznania prawa do tego świadczenia.

Zasadniczo, odpowiedzialność za wypłatę spoczywa na jednostce organizacyjnej ZUS, która znajduje się w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej. Jednakże, Prezes ZUS ma możliwość wyboru innej jednostki do realizacji tych wypłat.

Wniosek osób niepełnosprawnych o świadczenie

Ustalenie prawa doświadczenie wymaga realizacji konkretnych procedur. Aby ubiegać się o świadczenie wspierające, wniosek należy złożyć elektronicznie. Nie ma możliwości złożenia wniosku w formie papierowej. Procedura ta wymaga złożenia wniosku oraz załączników wyłącznie drogą elektroniczną, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Do złożenia wniosku konieczne jest posiadanie profilu na portalu informacyjnym ZUS. Wnioski i pisma mogą być podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym, lub innym sposobem potwierdzającym ich autentyczność, oferowanym przez ZUS.

Komunikacja między ZUS a osobą ubiegającą się o świadczenie, jak również osobą już je pobierającą, odbywa się wyłącznie elektronicznie. Wszelkie dokumenty, decyzje, zawiadomienia czy wezwania dostarczane są na profil informacyjny utworzony w systemie ZUS. Dokument zamieszczony na portalu ZUS jest uważany za doręczony po upływie 14 dni od daty jego publikacji. Także wszelka korespondencja wysyłana do ZUS w sprawie świadczenia wspierającego musi być przesyłana elektronicznie i opatrzona odpowiednim podpisem.

Procedura ubiegania się o nowe świadczenie dla niepełnosprawnych

Proces ubiegania się o świadczenie wspierające rozpoczyna się od złożenia wniosku elektronicznie, co było omówione wcześniej. Wnioskodawcą może być sama osoba niepełnosprawna lub jej pełnomocnik. Ważnym krokiem jest posiadanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia przed złożeniem wniosku o świadczenie wspierające — brak tej decyzji skutkuje brakiem rozpatrzenia wniosku przez ZUS.

Kolejnym istotnym aspektem jest zależność wysokości świadczenia od liczby punktów potrzeby wsparcia – wymagane jest minimum 70 punktów. Wniosek o świadczenie wspierające można złożyć nie wcześniej niż w miesiącu, w którym decyzja o potrzebie wsparcia staje się ostateczna. Prawo do świadczenia ustala się od miesiąca złożenia wniosku, ale jeśli wniosek zostanie złożony w ciągu 3 miesięcy od wydania decyzji o potrzebie wsparcia, to prawo do świadczenia ustala się od miesiąca złożenia wniosku o tę decyzję. Podobna zasada dotyczy osób, które ubiegają się o świadczenie w ciągu 3 miesięcy od osiągnięcia 18. roku życia — wówczas prawo do świadczenia ustala się od miesiąca ukończenia przez tę osobę 18 lat.

Prawo do świadczenia obowiązuje przez okres ważności decyzji o poziomie potrzeby wsparcia. W przypadku świadczenia przysługującego za część miesiąca, jego kwota jest obliczana przez podzielenie pełnej kwoty świadczenia przez liczbę dni w miesiącu i pomnożenie przez liczbę dni, za które przysługuje świadczenie.

Świadczenie wspierające jest przekazywane wyłącznie drogą elektroniczną na rachunek bankowy wnioskodawcy. Nie ma możliwości wypłaty tego świadczenia gotówką.

Czy można odwołać się od decyzji ZUS, gdy omówi nowego świadczenia?

W przypadku decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, dotyczącej świadczenia wspierającego, istnieje możliwość odwołania się do sądu. ZUS wydaje decyzje o odmowie przyznania świadczenia, jego uchyleniu, zmianie, a także w sprawach nienależnie pobranego świadczenia. Możliwe jest również złożenie odwołania w ramach postępowania administracyjnego do Prezesa ZUS, jako organu wyższego stopnia.

Ważne jest jednak, że nie można odwołać się od wysokości przyznanego świadczenia wspierającego bezpośrednio do ZUS, ponieważ jego przyznanie nie opiera się na decyzji tego urzędu. Wysokość świadczenia zależy od liczby punktów potrzeby wsparcia określonej w osobnej decyzji. Aby zatem ubiegać się o wyższą kwotę świadczenia, należy odwołać się od decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, co stanowi odrębne postępowanie. Uzasadnieniem jest pogłębienie niepełnosprawności i kolejne utrudnienia w realizacji samodzielnego wykonywania określonych czynności.

Kto i kiedy może otrzymać świadczenie wspierające?

Nie każda osoba posiadająca decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia będzie uprawniona do otrzymania świadczenia wspierającego. Warunkiem koniecznym jest uzyskanie co najmniej 70 punktów potrzeby wsparcia. Ponadto dostęp do świadczenia jest etapowany zgodnie z harmonogramem ustanowionym przez ustawę o świadczeniu wspierającym:

  • Pierwszy etap, który rozpoczął się 1 stycznia 2024 r., obejmuje osoby z niepełnosprawnościami mające najwyższy poziom potrzeby wsparcia, czyli od 90 punktów.
  • Drugi etap, rozpoczynający się 1 stycznia 2025 r., będzie obejmował osoby z niepełnosprawnościami ze średnim poziomem potrzeby wsparcia, tj. od 80 punktów.
  • Trzeci i ostatni etap, rozpoczynający się 1 stycznia 2026 r., umożliwi dostęp do świadczenia dla osób z najniższym poziomem potrzeby wsparcia, tj. od 70 punktów wsparcia.

Nowe świadczenie dla osób z niepełnosprawnościami | P. Wdówik, MRiPS |.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *