Podpowiadamy, jakie uprawnienia zyskujesz dzięki orzeczeniu o niepełnosprawności
Orzeczenie o niepełnosprawności to dokument, który ma znaczenie dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Potwierdza on, że istnieją pewne trudności zdrowotne, które wpływają na Twoje codzienne funkcjonowanie. Orzeczenie o niepełnosprawności daje Ci możliwość uzyskania różnych form wsparcia, zarówno finansowego, jak i społecznego i zawodowego.
W poniższym artykule podpowiemy Ci, co daje orzeczenie o niepełnosprawności, jakie świadczenia finansowe możesz otrzymać, mając orzeczenie, z jakich ulg podatkowych możesz skorzystać, na co otrzymasz dofinansowanie z PFRON oraz jakie dodatkowe przywileje, zyskasz, gdy podejmiesz pracę.
Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności?
Orzeczenie o niepełnosprawności to formalny dokument Powiatowego lub Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Potwierdzi on Twój status osoby niepełnosprawnej. W zależności od Twojego wieku otrzymasz jeden z 2 rodzajów orzeczeń:
- orzeczenie o niepełnosprawności wydawane dzieciom do 16 roku życia,
- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (lekkim, umiarkowanym, znacznym) wydawane osobom powyżej 16 roku życia.
Uzyskasz omawiany dokument, jeśli złożysz wniosek wraz z niezbędną dokumentacją do właściwej względem Twojego zamieszkania instytucji.
O procedurze składania wniosków piszemy w innym naszym artykule. Zajrzyj do naszego bloga!
Co daje orzeczenie o niepełnosprawności jego posiadaczowi w codzienności?
Z pewnością nieraz zadawałeś sobie pytanie, co daje orzeczenie o niepełnosprawności? Czy warto się o nie ubiegać? Być może nasze podpowiedzi przekonają Cię do uzyskania tego dokumentu lub pełniejszego wykorzystania należnych Ci uprawnień.
W zależności od stopnia niepełnosprawności, który widnieje w Twoim orzeczeniu — lekkiego, umiarkowanego, czy znacznego — dotyczą Cię zróżnicowane przywileje i uprawnienia, bądź zakres i wysokość dofinansowań. Sprawdź szczegóły w pozostałych naszych artykułach na blogu. Poniżej zaś podajemy Ci pełny katalog wsparcia państwa dla osób niepełnosprawnych z aktualnym orzeczeniem.
- Z orzeczeniem masz prawo do ulgowych przejazdów w komunikacji miejskiej lub podczas podróży pociągiem.
- Posiadasz również zniżki w instytucjach kultury. Po okazaniu legitymacji możesz zakupić przykładowo ulgowy bilet na wstęp do muzeum, do teatru czy na basen.
- Studiując, możesz liczyć na stypendium z uczelni, masz też pierwszeństwo w przyznawaniu miejsca w akademiku. Możesz również otrzymać zniżkę na czesne lub w opłacie za akademik.
- Posiadasz ulgę w opłacie paszportowej, która wynosi do 50%.
- Jako osoba niepełnosprawna ze znacznym lub umiarkowanym stopniem, posiadająca na orzeczeniu symbol: 04O, 05-R, 10-N i wyraźnym wskazaniem do karty parkingowej, możesz się o nią ubiegać. Pozwoli Ci to na parkowanie w miejscach specjalnie wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych tzw. kopertach.
- Dokument pozwoli Ci również na udział w projektach realizowanych przez instytucje pozarządowe, finansowanych ze środków PFRON. Dotyczą one m.in. aktywizacji zawodowej lub usług asystenckich.
- Co ważne, orzeczenie o znacznym i umiarkowanym stopniu niepełnosprawności pozwala Ci na uczestnictwo w Warsztatach Terapii Zajęciowej. Jest to forma rehabilitacji społecznej i zawodowej, która ma na celu wspieranie osób niepełnosprawnych w przygotowaniu ich do podjęcia zatrudnienia poprzez rozwój umiejętności.
Jakie korzyści finansowe mają osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym i umiarkowanym?
Każda osoba niepełnosprawna legitymująca się znacznym stopniem niepełnosprawności może otrzymać zasiłek pielęgnacyjny. W przypadku umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wnioskując o to świadczenie, musisz potwierdzić, że Twoja niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 roku życia.
Jeżeli jesteś niepełnosprawny w stopniu znacznym i umiarkowanym od dzieciństwa możesz uzyskać prawo do renty socjalnej. W tym przypadku musisz wystąpić do ZUS o uznanie Cię za osobę całkowicie niezdolną do pracy.
W przypadku, gdy nie pobierasz żadnej renty ani nie jesteś zatrudniony, możesz otrzymać zasiłek stały z pomocy społecznej. Jeśli zawnioskujesz o to świadczenie, będziecie Cię dotyczyło kryterium dochodowe. Możesz również otrzymać dodatek mieszkaniowy. Decydenci biorą pod uwagę rodzaj Twojego schorzenia i poziom funkcjonowania.
Jakie są uprawnienia rodziców dzieci z orzeczeniem?
Wychowując dziecko niepełnosprawnością, masz zapewne liczne ograniczenia dotyczące Twojego życia zawodowego i zarobkowania. W związku z tym powstało prawo opiekunów niepełnosprawnych dzieci do lat 18 do otrzymywania świadczenia pielęgnacyjnego. Wsparcie z tego tytułu otrzymasz aktualnie odrębnie na każde dziecko z niepełnosprawnością, którym się opiekujesz.
Jako opiekun masz także prawo do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej na swoje dziecko, które posiada orzeczenie.
Do jakich ulg podatkowych upoważnia orzeczenie o niepełnosprawności?
Z ulg podatkowych mogą korzystać nie tylko rodzice dzieci z niepełnosprawnością. To uprawnienie mogą zrealizować wszystkie osoby, które posiadają orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. W ramach ulgi rehabilitacyjnej odliczysz wszelkie wydatki na cele rehabilitacyjne, które poniosłeś w poprzednim roku podatkowym.
Ulga ta obejmuje Twoje wydatki związane z: turnusem rehabilitacyjnym, opieką pielęgniarską, zabiegami rehabilitacyjnymi. Dodatkowo odliczysz koszty dotyczące zakupu sprzętu rehabilitacyjnego tj. który ułatwia Ci codzienne funkcjonowanie oraz jego naprawę, dostosowanie mieszkania do swoich potrzeb oraz ryczałtowe koszty utrzymania samochodu, a także wydatki, które poniosłeś na pomoce szkoleniowe, czy pomoc tłumacza języka migowego.
Jakie korzyści daje orzeczenie o niepełnosprawności osobie starszej?
Dla osób starszych z uwagi na ich schorzenia przewlekłe bardzo istotną informacją jest to, że orzeczenie o niepełnosprawności uprawnia do odliczenia od podatku kosztów zakupu leków leki. By skorzystać ze zwrotu za leki, musisz posiadać status osoby niepełnosprawnej oraz udowodnić, że leki kupujesz zgodnie z zaleceniem lekarza. W tym celu obok orzeczenia powinieneś mieć możliwość uzyskania odpisów recept lub posiadać zaświadczenie o potrzebie przyjmowania danych leków w sposób stały. Odliczeniu podlega wyłącznie kwota powyżej 100 zł w danym miesiącu.
Dodatkowo jako osoba starsza ze znacznym stopniem niepełnosprawności masz pierwszeństwo w dostępie do wizyty lekarskiej u specjalisty. Senior ma także pierwszeństwo w kolejce do lekarza, w urzędzie czy nawet w sklepie.
Jakie uprawnienia w pracy zyskujesz dzięki orzeczeniu o niepełnosprawności?
Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności upoważnia Cię do szeregu przywilejów pracowniczych. Możesz z nich korzystać, będąc zatrudnionym zarówno na chronionym, jak i na otwartym rynku pracy.
Co daje w pracy orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim?
Pracownik z lekkim stopniu niepełnosprawności ma najmniej dodatkowych uprawnień w pracy. Nie oznacza to jednak, że nie należy Ci się ochrona. W ramach przywilejów dedykowanych osobom z lekkim stopniem niepełnosprawności nie możesz wykonywać obowiązków służbowych w porze nocnej (21.00 – 7.00) oraz w godzinach nadliczbowych. Prawo to dotyczy wszystkich firm, jednak istnieje wyjątek. Gdy jesteś zatrudniony w pracy związanej z pilnowaniem mienia, jest to dozwolone. Jeżeli nie chcesz korzystać z tego przywileju na Twój wniosek lekarz medycyny pracy, może wyrazić na to zgodę pod warunkiem, że nie wpłynie to negatywnie na Twój stan zdrowia.
Zapamiętaj, że posiadając lekki stopień niepełnosprawności, nie możesz pracować więcej niż 8 godzin w ciągu dnia i 40 godzin w ciągu tygodnia. Masz również prawo do dodatkowej 15-minutowej przerwy w trakcie pracy.
Jakie przywileje w pracy mają osoby z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności?
Osoby, które uzyskały umiarkowany lub znaczny stopień w swoim orzeczeniu na rynku pracy mają podobne przywileje. Twój ogólny czas pracy zgodnie z prawem wynosi w takiej sytuacji nie więcej niż 7 godzin w ciągu dnia i 35 godzin w ciągu tygodnia. Nie możesz także pracować w nocy i w godzinach nadliczbowych*. Masz prawo do dodatkowej 15-minutowej przerwy oraz do dodatkowego urlopu w wymiarze 10 dni roboczych.
Specyficznym uprawnieniem jest dla Ciebie wydłużenie urlopu dodatkowego. Masz prawo skorzystać ze zwolnienia od pracy w celu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym, odbycia specjalistycznych badań lekarskich, zabiegów rehabilitacyjnych lub w celu nabycia sprzętu ortopedycznego i jego naprawy. Pomimo nieobecności zachowujesz prawo do wynagrodzenia za ten czas. Warto, abyś pamiętał, że wymiar zwolnienia od pracy i dodatkowego urlopu nie może przekroczyć 21 dni roboczych w ciągu roku kalendarzowego.
* Jeśli jesteś zatrudniony w ochronie, te regulacje Cię nie dotyczą.
Jakie dofinansowania mogą otrzymać osoby z orzeczeniem o stopniu umiarkowanym i znacznym oraz lekkim?
Osoba niepełnosprawna niezależnie od stopnia może ubiegać się o dofinansowania z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Cześć programów uzależnia przyznawaną pomoc od stopnia niepełnosprawności lub rodzaju dysfunkcji. O wymogach poszczególnych dofinansowań poczytaj w naszych artykułach.
Natomiast niezależnie od stopnia na orzeczeniu możesz wnioskować szczególnie w programie „Aktywny Samorząd”. Otrzymasz w ramach tego projektu wsparcie na zakup komputera czy sprzętu rehabilitacyjnego. Pomoc finansową dostaniesz również na zakup przedmiotów ortopedycznych oraz na pobyt w turnusie rehabilitacyjnym. Dofinansowanie może również obejmować likwidację barier architektonicznych w twoim mieszkaniu lub domu oraz likwidację barier w komunikowaniu się i barier technicznych.
Abyś otrzymał ww. wsparcie, złóż odpowiedni wniosek w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie.
Zalety posiadania orzeczenia o niepełnosprawności w pigułce
Orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności to Twoje formalne potwierdzenie statusu osoby niepełnosprawnej. Posiadanie takiego dokumentu uprawnia Cię m.in. do otrzymania pomocy finansowej w postaci świadczeń i dofinansowania ze środków PFRON.
Jako osoba z orzeczeniem możesz korzystać z ulg podatkowych oraz ze szeregu uprawnień pracowniczych podczas swojego zatrudnienia. Możesz też korzystać z różnych udogodnień w życiu codziennym takich jak ulgowe przejazdy w komunikacji miejskiej lub ulgowe bilety na wejście do instytucji kultury np. muzeum, teatr, a nawet na basen.
